سال تظاهرات و اصلاحات
تاریخ انتشار
پنجشنبه ۵ دی ۱۳۹۸ ساعت ۱۱:۱۰
به گزارش «عصر تعادل»،تظاهراتكنندگان در سال 2019 در سراسر جهان به خيابانها ريختند و خواستار تغيير شدند. اين تظاهرات به صورت زنجيرهوار ادامه پيدا كرد و از مرزها گذشت و مردم سراسر جهان را به خيابانها كشاند. به گزارش «ان بيسي نيوز» تظاهرات سال 2019 در برخي نقاط صلحآميز و در برخي موارد خشونتآميز بود و بيشتر آنها به دليل نارضايتي مردم از بيثباتي اقتصادي، فساد دولتي و نابرابري بوده است. مردم با مليتها، اديان و وابستگيهاي سياسي متفاوت نياز به شنيده شدن دارند. در ادامه تظاهرات مردم چندين كشور در سال 2019 را بررسي ميكنيم.
هنگكنگ
در هنگكنگ، لايحهاي مبني بر استرداد مجرمين به چين باعث به وجود آمدن اعتراضات گستردهاي عليه دولت شد و اين اعتراضات حتي بعد از لغو اين لايحه نيز ادامه يافت. شش ماه بعد تظاهرات ضد حكومت چين كه در ابتدا از سوي دانشجويان آغاز شده بود تشديد و تبديل به اعتراضات دموكراسي خواهي شد.در شانزدهم ژوئن هنگكنگ شاهد بزرگترين اعتراضات در طول تاريخ خود بود. حدود دو ميليون نفر در اين اعتراضات شركت كردند. يكي از افراد حاضر در اين تظاهرات پس از بالا گرفتن خشونت به «انبيسي نيوز» گفت: «ميتوان ديد كه مردم با هم متحد شدهاند و به صورت يكپارچه در كنار هم ميايستند.»
با نزديك شدن به اواخر سال ميلادي، پليس ضد شورش محاصره يكي از دانشگاهها را تنگتر كرد، در حالي كه تخمين زده ميشد حدود 500 دانشجو در داخل گير افتادهاند. ماشينهاي آبپاش و وسايل نقليه سنگين پليس در بيرون از محوطه دانشگاه مستقر شدند، در حالي كه تظاهراتكنندگان از داخل محوطه به سمت آنها كوكتل مولوتف پرتاب ميكردند و پليس را با تير و كمان هدف قرار ميدادند. از اواسط ماه دسامبر پس از درگيريهاي شديد و تخريب گسترده اموال عمومي كه موجب بازداشت 99 نفر در چند روز شد، پليس هنگكنگ خواستار همكاري عمومي شد تا «به شورشها پايان داده و مجرمين را به دست عدالت بسپارند.» تنها در يك مورد خشونتآميز در ماه نوامبر، معترضين يك مرد را جلوي ايستگاه مترو آتش زدند.
از عراق تا لبنان
خاورميانه نيز در سال 2019 شاهد تنشهايي بود كه منجر به شروع تظاهرات شد. عادل عبدالمهدي، نخستوزير عراق به دليل عدم محبوبيت مردمي و فشار براي تغيير سياسي در ماه نوامبر از سمت خود استعفا داد. در مقابل، اعتراضات لبنان در اتفاقي نادر اما اميدواركننده مردم اغلب جدا از هم اين كشور را به نشانه اتحاد دور هم آورد. پيشنهاد اخذ هزينه اضافه براي تماسهاي صوتي اينترنتي باعث به وجود آمدن اعتراضات از سوي جمعي از مردم با فرقهها و مذاهب مختلف شد كه پرچم لبنان را در دست داشتند. چند صد هزار تظاهراتكننده جوان بدون رهبر خواستار اصلاح و برابري اقتصادي و همچنين پايان فساد حكومتي شدند. اين اعتراضات صلحآميز به سرعت تبديل به تظاهرات سراسري شد و كشور را به مدت چندين هفته از كار انداخت. اين اعتراضات نهايتا در ماه اكتبر منجر به استعفاي سعد حريري، نخستوزير لبنان شد.
امريكاي لاتين
در امريكاي جنوبي، تظاهراتي موسوم به «كاسرولازو» به دليل نارضايتي از سيستم سياسي ضعيف در چندين كشور به وجود آمد.شيلي به عنوان كشوري كه يكي از باثباتترين دموكراسيها را در منطقه دارد، امسال در صف اول اعتراضات امريكاي جنوبي قرار داشت. اين اعتراضات كه بيشتر از سوي دانشجويان به راه افتاده بود پس از افزايش 4 سنتي تعرفه بليت مترو در ماه اكتبر آغاز و به سرعت تبديل به درگيريهاي خشونتآميز ميان نيروهاي امنيتي و معترضان شد. مردم چندين ايستگاه مترو را به آتش كشيدند و سوپرماركتها و كليساها را غارت كردند. مقامات نيز براي مقابله با آنها ترديد نكردند. يكي از معترضان خيابانهاي سانتياگو ميگويد: «ما در خشم خود نسبت به سوءاستفادههاي دولت و بخش تجارت متحد هستيم.» پس از گزارش سازمان ملي حقوق بشر شيلي، مبني بر مرگ حداقل 20 تن و زخمي شدن هزاران نفر بر اثر آشوبها، دولت مجبور شد تا دو نشست بينالمللي مهم را لغو كند؛ نشست همكاريهاي اقتصادي آسيا - پاسيفيك و نشست آب و هوايي سازمان ملل متحد. در كلمبيا نيز دهها هزار نفر از معترضان ضد حكومت بر سر چيزي كه به عنوان اعتصاب برنامهريزي شده اتحاديه كارگري آغاز شد و تبديل به اعتراض گسترده از سوي مخالفان شد، خواستار استعفاي ايوان دوكه، رييسجمهور اين كشور شدند.در ميان اين اعتراضات در شهر بوگوتا، پايتخت كلمبيا حكومت نظامي اعلام شد- كه در چند دهه اخير در نوع خود بينظير بود- پس از كشته شدن سه تن از تظاهراتكنندگان، پليس ضد شورش با گاز اشكآور اقدام به متفرق كردن معترضان كرد. شبكه مردمي حقوق بشر بوگوتا استفاده از سلاحهاي غيرمتعارف را عليه معترضان تاييد كرد. تحول تاريخي در بوليوي كه منجر به استعفاي اوو مورالس، رييسجمهور اين كشور و فرار او به مكزيك شد باعث پيداش چندين درگيري سياسي در كشور گرديد. ادعاي تقلب در انتخابات پس از پيروزي او در ماه اكتبر مردم بوليوي را به خيابانها كشاند و باعث ايجاد درگيري در ميان معترضان هر دو جناح شد. تنشها زماني اوج گرفت كه نيروهاي امنيتي وارد ميدان شدند و به گفته سازمان ملل، حداقل 17 نفر را كشتند و 600 تظاهراتكننده را دستگير كردند. از زمان استعفاي رييسجمهور، تجمعات گستردهاي براي بازگشت وي برگزار شده است. با اينكه مخالفان، رفتن او را جشن گرفتند اما مورالس هنوز هم در كشور خود طرفداراني دارد كه از خلاء قدرت ميترسند. ونزوئلا نيز در ابتداي سال جاري ميلادي درگير جنگ بر سر تصاحب قدرت شد. اعتراضاتي كه با هدايت خوان گوايدو، رهبر مخالفان و در آغاز دور دوم رياستجمهوري نيكلاس مادورو در ماه ژانويه آغاز شد، هنوز هم به پايان نرسيده است. با فروپاشي اقتصاد ونزوئلا، بحران انساني، اين كشور را به مرز انفجار رسانده است. اين مساله توجه جهان را به خود جلب كرد و باعث شد جامعه بينالملل، از جمله سازمان ملل، مواضع سفت و سختي را عليه مادورو اتخاذ كنند. با اين حال، در ماههاي اخير شعله اعتراضات فروكش كرده، چرا كه بسياري بر اين باورند گوايدو نتوانست از فرصتي كه در ميانه آشوب براي رهبري كشور در اختيار داشت استفاده كند. معترضان ادعا ميكنند ناتواني اپوزيسيون در متحد كردن مردم و عدم اتخاذ اقدامات عملي به جاي گفتوگو اين بحران را عميقتر كرده است. و اينها تنها چند مورد از كشورهاي متعددي هستند كه امسال شاهد تظاهرات و نافرماني مدني بودند. علاوه بر هنگ كنگ، خاورميانه و امريكاي لاتين، جنبش جليقه زردهاي فرانسه، اعتراضات ضددولتي در پاكستان، فعالان سياسي در روسيه، دانشجويان در هند و كودكاني كه در سرتاسر جهان عليه گرمايش زمين به پا خاستهاند از ديگر نمونه جنبشهاي اعتراضي بوده است. اگرچه فهرست فوق فهرست جامع و كاملي نيست، اما ميتوان گفت در سال 2019 شاهد تقاضاي تغيير و پاسخگويي دولتها از سوي بسياري از مردم جهان بوديم.
هنگكنگ
در هنگكنگ، لايحهاي مبني بر استرداد مجرمين به چين باعث به وجود آمدن اعتراضات گستردهاي عليه دولت شد و اين اعتراضات حتي بعد از لغو اين لايحه نيز ادامه يافت. شش ماه بعد تظاهرات ضد حكومت چين كه در ابتدا از سوي دانشجويان آغاز شده بود تشديد و تبديل به اعتراضات دموكراسي خواهي شد.در شانزدهم ژوئن هنگكنگ شاهد بزرگترين اعتراضات در طول تاريخ خود بود. حدود دو ميليون نفر در اين اعتراضات شركت كردند. يكي از افراد حاضر در اين تظاهرات پس از بالا گرفتن خشونت به «انبيسي نيوز» گفت: «ميتوان ديد كه مردم با هم متحد شدهاند و به صورت يكپارچه در كنار هم ميايستند.»
با نزديك شدن به اواخر سال ميلادي، پليس ضد شورش محاصره يكي از دانشگاهها را تنگتر كرد، در حالي كه تخمين زده ميشد حدود 500 دانشجو در داخل گير افتادهاند. ماشينهاي آبپاش و وسايل نقليه سنگين پليس در بيرون از محوطه دانشگاه مستقر شدند، در حالي كه تظاهراتكنندگان از داخل محوطه به سمت آنها كوكتل مولوتف پرتاب ميكردند و پليس را با تير و كمان هدف قرار ميدادند. از اواسط ماه دسامبر پس از درگيريهاي شديد و تخريب گسترده اموال عمومي كه موجب بازداشت 99 نفر در چند روز شد، پليس هنگكنگ خواستار همكاري عمومي شد تا «به شورشها پايان داده و مجرمين را به دست عدالت بسپارند.» تنها در يك مورد خشونتآميز در ماه نوامبر، معترضين يك مرد را جلوي ايستگاه مترو آتش زدند.
از عراق تا لبنان
خاورميانه نيز در سال 2019 شاهد تنشهايي بود كه منجر به شروع تظاهرات شد. عادل عبدالمهدي، نخستوزير عراق به دليل عدم محبوبيت مردمي و فشار براي تغيير سياسي در ماه نوامبر از سمت خود استعفا داد. در مقابل، اعتراضات لبنان در اتفاقي نادر اما اميدواركننده مردم اغلب جدا از هم اين كشور را به نشانه اتحاد دور هم آورد. پيشنهاد اخذ هزينه اضافه براي تماسهاي صوتي اينترنتي باعث به وجود آمدن اعتراضات از سوي جمعي از مردم با فرقهها و مذاهب مختلف شد كه پرچم لبنان را در دست داشتند. چند صد هزار تظاهراتكننده جوان بدون رهبر خواستار اصلاح و برابري اقتصادي و همچنين پايان فساد حكومتي شدند. اين اعتراضات صلحآميز به سرعت تبديل به تظاهرات سراسري شد و كشور را به مدت چندين هفته از كار انداخت. اين اعتراضات نهايتا در ماه اكتبر منجر به استعفاي سعد حريري، نخستوزير لبنان شد.
امريكاي لاتين
در امريكاي جنوبي، تظاهراتي موسوم به «كاسرولازو» به دليل نارضايتي از سيستم سياسي ضعيف در چندين كشور به وجود آمد.شيلي به عنوان كشوري كه يكي از باثباتترين دموكراسيها را در منطقه دارد، امسال در صف اول اعتراضات امريكاي جنوبي قرار داشت. اين اعتراضات كه بيشتر از سوي دانشجويان به راه افتاده بود پس از افزايش 4 سنتي تعرفه بليت مترو در ماه اكتبر آغاز و به سرعت تبديل به درگيريهاي خشونتآميز ميان نيروهاي امنيتي و معترضان شد. مردم چندين ايستگاه مترو را به آتش كشيدند و سوپرماركتها و كليساها را غارت كردند. مقامات نيز براي مقابله با آنها ترديد نكردند. يكي از معترضان خيابانهاي سانتياگو ميگويد: «ما در خشم خود نسبت به سوءاستفادههاي دولت و بخش تجارت متحد هستيم.» پس از گزارش سازمان ملي حقوق بشر شيلي، مبني بر مرگ حداقل 20 تن و زخمي شدن هزاران نفر بر اثر آشوبها، دولت مجبور شد تا دو نشست بينالمللي مهم را لغو كند؛ نشست همكاريهاي اقتصادي آسيا - پاسيفيك و نشست آب و هوايي سازمان ملل متحد. در كلمبيا نيز دهها هزار نفر از معترضان ضد حكومت بر سر چيزي كه به عنوان اعتصاب برنامهريزي شده اتحاديه كارگري آغاز شد و تبديل به اعتراض گسترده از سوي مخالفان شد، خواستار استعفاي ايوان دوكه، رييسجمهور اين كشور شدند.در ميان اين اعتراضات در شهر بوگوتا، پايتخت كلمبيا حكومت نظامي اعلام شد- كه در چند دهه اخير در نوع خود بينظير بود- پس از كشته شدن سه تن از تظاهراتكنندگان، پليس ضد شورش با گاز اشكآور اقدام به متفرق كردن معترضان كرد. شبكه مردمي حقوق بشر بوگوتا استفاده از سلاحهاي غيرمتعارف را عليه معترضان تاييد كرد. تحول تاريخي در بوليوي كه منجر به استعفاي اوو مورالس، رييسجمهور اين كشور و فرار او به مكزيك شد باعث پيداش چندين درگيري سياسي در كشور گرديد. ادعاي تقلب در انتخابات پس از پيروزي او در ماه اكتبر مردم بوليوي را به خيابانها كشاند و باعث ايجاد درگيري در ميان معترضان هر دو جناح شد. تنشها زماني اوج گرفت كه نيروهاي امنيتي وارد ميدان شدند و به گفته سازمان ملل، حداقل 17 نفر را كشتند و 600 تظاهراتكننده را دستگير كردند. از زمان استعفاي رييسجمهور، تجمعات گستردهاي براي بازگشت وي برگزار شده است. با اينكه مخالفان، رفتن او را جشن گرفتند اما مورالس هنوز هم در كشور خود طرفداراني دارد كه از خلاء قدرت ميترسند. ونزوئلا نيز در ابتداي سال جاري ميلادي درگير جنگ بر سر تصاحب قدرت شد. اعتراضاتي كه با هدايت خوان گوايدو، رهبر مخالفان و در آغاز دور دوم رياستجمهوري نيكلاس مادورو در ماه ژانويه آغاز شد، هنوز هم به پايان نرسيده است. با فروپاشي اقتصاد ونزوئلا، بحران انساني، اين كشور را به مرز انفجار رسانده است. اين مساله توجه جهان را به خود جلب كرد و باعث شد جامعه بينالملل، از جمله سازمان ملل، مواضع سفت و سختي را عليه مادورو اتخاذ كنند. با اين حال، در ماههاي اخير شعله اعتراضات فروكش كرده، چرا كه بسياري بر اين باورند گوايدو نتوانست از فرصتي كه در ميانه آشوب براي رهبري كشور در اختيار داشت استفاده كند. معترضان ادعا ميكنند ناتواني اپوزيسيون در متحد كردن مردم و عدم اتخاذ اقدامات عملي به جاي گفتوگو اين بحران را عميقتر كرده است. و اينها تنها چند مورد از كشورهاي متعددي هستند كه امسال شاهد تظاهرات و نافرماني مدني بودند. علاوه بر هنگ كنگ، خاورميانه و امريكاي لاتين، جنبش جليقه زردهاي فرانسه، اعتراضات ضددولتي در پاكستان، فعالان سياسي در روسيه، دانشجويان در هند و كودكاني كه در سرتاسر جهان عليه گرمايش زمين به پا خاستهاند از ديگر نمونه جنبشهاي اعتراضي بوده است. اگرچه فهرست فوق فهرست جامع و كاملي نيست، اما ميتوان گفت در سال 2019 شاهد تقاضاي تغيير و پاسخگويي دولتها از سوي بسياري از مردم جهان بوديم.
مرجع : روزنامه اعتماد